Theo dấu ong rừng

Giờ đang là mùa mưa. Dòng Nậm Tôn ngầu đỏ hậm hực đổ về từ thượng nguồn, sáng đi làm qua cầu đã thấy nước lũ gầm gè đắc thắng dưới gầm xe. Thêm một đợt mưa nữa thôi là chiều không về nổi…

Đứng dưới thung nhìn ngước lên bao quát, vây kín chung quanh là những mảng mịt mù, núi hoá những vị thần già phơ phơ đầu bạc, trầm ngâm như đang xét tội loài người. Chốc chốc có tiếng K-tok ho khan, tiếng sấm đì đùng như quan toà gõ búa, ánh chớp sáng loà chưa kịp tắt, đã nghe tiếng nổ đinh tai từ phía ngọn Mồ Côi. Rùng mình nhớ cảnh đứa bé chăn trâu gần thác Sava cháy sém, xác con trâu làm đám, xác em phi phủ kín bê-tông, nơi này người dân vẫn tin cánh tay người bị sét đánh chỉ đường cho họ đến được mỏ lớn...

Nhác thấy đội ngũ văn phòng nhao nhác lao ra ngoài, hắn nhấc mạnh đôi ủng khỏi lớp bazan nhầy nhụa, bước phăm phăm trở về. 

Ong! Hình như đòn sét vừa nãy đã đánh trúng cây nào có tổ ong, chúng dáo dác bay và xông thẳng vào phòng làm việc. Loài ong vàng này có tiếng là hiếu chiến, chỉ cần ai đó xua tay đuổi là tấn công ngay, một mũi đốt có thể gây sưng tấy đau đớn mấy hôm liền, trừ phi có cỏ Na-khưa ngâm mật gấu xoa vào bằng không mặt mày nhăn nhó cả tuần là chuyện không lấy làm lạ. Hắn chỉ còn biết lao thẳng vào kho - còn đúng cách này mới mong thoát khỏi lũ điên đang tan nhà nát cửa - cầm cái máy hút bụi hắn chĩa thẳng nòng vào bầy ong, chỉ khi tiếng rồn rột của cánh ong va vào thành ống dứt, ai nấy mới kịp thở phào, tay giám đốc nước ngoài vỗ vỗ vào vai ra chiều cảm ơn lắm lắm. Nói "cậu đọc văn bản để nghỉ ngơi một chút!" Chết bầm, đọc văn bản còn là nghỉ ngơi, biết thế hắn đã chừa lại vài con trên cái đầu không quá nhiều tóc của lão...

Từ nãy giờ hắn vẫn để ý có tiếng vo vo chung quanh mình, vài người khác cũng có ý nhìn chung quanh tìm kiếm. Hẳn là có con ong nào trong đám vừa nãy thoát thân. Kia rồi, cu cậu đậu trên bậu cửa... Hắn vớ lấy tờ báo, cuộn tròn, rón rén như lính dò mìn tiến lại, vung tay...

Cứ mỗi lần hắn vung tay là nó lại bay vù đi mất. Lạ một nỗi nó không bay ra ngoài trời mà cứ quẩn quanh nơi văn phòng, chừng như nó nghĩ mình là máy bay cảm tử Trân Châu Cảng, hòng chơi hắn một nhát trả thù cho gia tộc.

Đến điên đầu lên mất, hắn gật đầu nhìn sếp ra hiệu, khoác thêm lên mình chiếc áo mưa đặc chủng bước ra ngoài. Trời vẫn mưa không dứt, tệ hơn nữa là từng đám mây đen kịt vây kín lấy bầu trời, mọi vật tối sầm đi, cách nhau 20m chắc khó nhận ra là ai trước mặt. Tiếng vo vo vẫn lảng vảng quanh mình, hắn lắc đầu thật mạnh rồi vuốt nước mưa trên mặt - "làm gì có con vật cánh mỏng nào bay được giữa mưa gió thế này?"

***

Chân tóc hắn dựng lên, quả thật có một chấm đen nhỏ xíu đang bay trước hướng đi của hắn. Nó bay chậm rãi, đồ như đợi hắn sánh cùng, mà cũng có thể sức gió và nước mưa làm giảm sức bay của nó. Dù sao hắn vẫn sợ, chốn thâm u luôn tồn tại những điều ma quái. Hắn không tin vào ma quỷ nhưng tận mắt hắn đã thấy ở phía kia - khuất sau ngọn Mồ Côi - con khỉ có bộ mặt không lông lá, vừa chuyền cành vừa cười sằng sặc. Lần thăm dò ấy trở về, hắn lên cơn phát ban, trong cơn mê sảng, hắn gặp con khỉ ngồi ôm một bộ xương người mà khóc. Bản Nà Xén có chuyện rằng mười mấy năm trước có người cướp vợ của một cai bưởng đá đỏ, bị truy đuổi ráo riết, biệt tích từ bấy đến bây giờ....

Đường đi mỗi lúc một lầy lội, muốn đến tận ngọn Mồ Côi phải đi qua một eo nhỏ tạo bởi hai hòn Sinh-Tử, gọi thế là vì hai ngọn núi kề nhau mà khác nhau trời vực, bên này cây cối xum xuê, có cả những cây sanh rễ trùm lên đá, hai vòng người ôm không xuể, bên kia trọi trơ, lại toang hoác những hang cat-tơ nhìn không tận đáy. Khi rải đá làm con đường qua eo, người ta đã đào được hàng chục bộ xương dê, giỏi leo trèo như loài dê núi mà gặp phải lũ rừng rồi cũng về với núi...

Hắn không hiểu cái gì đã xui khiến hắn bước về phía ngọn Mồ Côi, tiếng vo ve hay sự gàn dở của bản thân. Dù gì thì hắn cũng đã đến gần lắm rồi cái nơi vừa nãy lưỡi tầm sét buông xuống. Hắn vuốt mặt, cố nhìn chung quanh thật kĩ để tìm chấm đen nhỏ xíu ấy, không thấy gì! Mắt chỉ thấy mưa, tai chỉ nghe tiếng mưa!

Hắn định vị những lùm cây thấp ngang người bước tới, hắn được dạy rằng khi trời mưa không được đứng nơi trơ trọi, lại càng không nên đứng dưới gốc cây cao. Chọn một cây Săng Lẻ tầm tầm hắn dựa lưng vào, nước bắt đầu thấm qua áo mưa lạnh buốt...

Gió bắt đầu rít, những chiếc lá vỗ đồm độp vào nhau. Mưa quất từng cơn rát mặt, hắn khom mình, thầm rủa mình ngu dại. Ngu thì cũng muộn rồi - nếu muốn quay về.

Nhưng mưa lớn có nghĩa là không còn sấm sét. Hắn dò dẫm bước theo trí nhớ, chêch chếch hướng Bắc khoảng tầm hơn trăm mét là có ruộng ngô, những lần qua đây hắn đã từng nhìn thấy một lán canh. Khi con người đứng trước thiên nhiên mới hiểu được một tấm manh che chở quan trọng và thiết thực biết nhường nào...

Mùi khét càng lúc càng nồng nặc, hắn lè lưỡi để nếm thấy trong mưa vị mặn tro gianh.

Hoang tàn! Trụi trơ!

Một vạt đất hổng hoang giữa trùng trùng hàng Săng Lẻ. Hẳn đây là lán canh ngày nào hắn thấy, vương vãi dăm cọc tre ám khói... Hắn hoảng hồn toan bỏ chạy, mùi khét này, vị mặn mưa này hắn đã ngửi, đã nếm hôm lên xem xác thằng bé chăn trâu phía thác Sava. Nhưng chạy về đâu? đầu óc hắn quay cuồng, phương hướng bỏ rơi hắn rồi, mưa che khuất cả ngọn Mồ Côi, che khuất cả hòn Mồ Hôi... 

Vo vo, vo ve... Tiếng ong! Chú ong vàng không chết! 

Không biết làm cách nào nó về được đến đây giữa những trận bom nước kìn dày như nước mắt góa phụ non. Như kẻ đói ăn gặp ngày tảo mộ, hắn căng mắt để tìm một sinh linh - con vật hết lần này lần khác hắn muốn cướp đi quyền được sống. Mưa quá lớn, hắn chỉ biết nhắm mắt để định vị nơi âm thanh truyền đến và dò dẫm dời chân. 

Chân hắn chạm phải một chất dịch lỏng mềm...

Hắn rón rén ngồi xuống dần, bàn tay nhích từng li theo sống chân, những sợi lông tay dựng đứng lên không phải vì cái rét. Tay hắn chạm vào thứ chất sền sệt đó. Ơn giời, không phải là máu. Hắn nhận ra thứ chất sền sệt này, cả một đống to đùng nằm cạnh nữa. Đó là một tổ ong. Hắn điềm tĩnh lại, dùng cả 2 tay để bê cái tổ về phía gốc Săng Lẻ vừa nãy. Nặng quá, dễ phải đến cả yến mật chứ chả ít. Dẫu là ong nuôi, nhưng loại mật ong vàng này tốt có tiếng, người Thái ở đây nuôi nhiều nhưng ít khi dùng, họ để dành bán cho đầu nậu ở tít dưới thành phố lên. Giá một cân nghe đâu chừng tạ thóc. Họ lấy mật luôn, chừng vài cân là đã lấy rồi, vậy mà cái tổ ong này… chừng như người chủ của nó chưa lần nào lấy mật...

Bây giờ hắn mới nhìn kĩ lại cái tổ, khung gỗ méo hẳn sang một bên, những ô nhỏ kiểu tò vò bị biến dạng, vài lỗ còn dính lại xác mấy con ong thợ, chắc lúc rơi xuống không kịp bay ra ngoài. 

Tổ ong nào cũng có một con ong chúa, Bà Chúa này chỉ nằm một chỗ, công việc suốt một kiếp sống là đẻ, đẻ và đẻ. Thông thường nó nằm ở khoang chính giữa cái tổ...

Tiếng vo ve lại xuất hiện, là con ong đã dẫn đường cho hắn đến đây, nó bay đến và đậu ngay ở một lỗ cửa, không đếm xỉa gì đến hắn. Hai cái râu vẩy vẩy, ngo ngoe, rồi chui tọt vào trong. Hắn biết nó đang tìm Chúa. Loài ong thợ như những trung thần, Chúa ở đâu là nó ở đấy, không bao giờ bỏ vương quốc của mình. Hắn tìm cách gác cái tổ lên cao hơn, nơi có hai nhành Săng Lẻ chìa ra như chữ V, ngắt vài cái lá hòng che đi những giọt mưa lớn rơi từ ngọn xuống. 

Có tổ ong nuôi chắc phải có người, hắn dáo dác nhìn quanh kiếm tìm. Không gian vẫn lạnh te, tiếng mưa đã ngớt dần, chỉ còn tiếng tinh tích của những giọt nước đọng trên tán lá đang trở về với đất. Đầu óc hắn hiện lên hình ảnh con khỉ mang bộ mặt người. Hắn thấy sợ hãi, thực sự sợ hãi. Rồi hắn quay đầu chạy thục mạng, những nhành Hủn Gai cứa tươm cái áo mưa ngoài, hắn chạy mãi cho đến khi nhìn thấy ánh đèn pha phía con đường trước mặt. Những người trong công ty đã hết ca làm từ lâu, họ túa ra đi tìm hắn. Hắn ngất lịm đi trong cánh tay người công nhân đầu tiên hắn gặp…

Khi đã có thể đi làm được, vài lần hắn có chạy xe đến gần ngọn Mồ Côi ấy, loanh quanh tìm kiếm một hồi nhưng không thấy con đường hắn đã đi, không thấy cái ruộng ngô nào cả. Cây Săng Lẻ bị sét đánh ngang vẫn còn đó, nhưng chung quanh không thấy một tổ ong nào. 

Dạo này về đêm hắn hay nghe thấy tiếng vo ve, nhưng giấc mơ của hắn không có tiếng cười hay tiếng nấc nghẹn của con khỉ mặt người hắn từng gặp nữa. Duy chỉ có một lần vào đêm Rằm Tháng Bảy, hắn mơ thấy hai bộ xương trắng dựa bên nhau. Cái tổ ong nằm bên cạnh, chỉ có một con ong thợ bay ra bay vào. Con ong thợ chỉ ở tổ khi trong đó vẫn còn Bà Chúa của nó…〆

***　阮慶　***


Tây Nghệ An. 2006年8月。